Na današnji dan, 27. marta, 1924. godine preminuo je Dušan Vasiljev. Objavljivanjem knjige Čovek peva posle rata obeležavamo stogodišnjicu njegove smrti, i tako posle jednog veka čuvamo od zaborava stihove pesnika koji je do svoje dvadeset četvrte godine, koliko je živeo, ostavio neizbrisiv trag u srpskoj književnosti.

Sve knjige Dušana Vasiljeva objavljene su posthumno. Ovo izdanje je priređeno prema istoimenom izdanju iz 1982. godine, koje je priredio Jovan Delić, i u kojem je prvi put objavljena celovita zbirka pesama Oblaci, jedina koja je u pesnikovoj zaostavštini pronađena kao zaokružena, odnosno pripremljena za objavljivanje onako kako ju je uobličio sam pesnik. Pored Oblaka, ova knjiga sadrži i izabrane pesme Dušana Vasiljeva, kao i dvadeset pesama koje nisu bile uvrštene u ranije izdanje, a značajne su za sagledavanje celokupne piščeve poetike. Predgovor ovoj knjizi napisao je Jovan Delić.

Ponosni smo na to što prva objavljena knjiga poezije u ediciji Tragovi nosi ime i prezime Dušana Vasiljeva, pesnika koji je svojim stihovima obasjao pesnički horizont i prošlog i ovog veka.

Dušan Vasiljev je rođen 19. jula 1900. godine u Velikoj Kikindi. U osmoj godini je ostao bez majke. Godine 1911. godine seli se sa porodicom i maćehom u Temišvar. Bio je najstariji od šestoro dece, te je zbog očevog odlaska na ruski front preuzeo brigu o braći i sestrama. To ga nije sprečilo da upiše prvi razred Učiteljske škole i da obavlja različite poslove kako bi izdržavao porodicu. U međuvremenu je počeo da piše i prevodi sa srpskog na mađarski jezik, kao i sa nemačkog i mađarskog na srpski, ali ratne godine su prekinule njegov stvaralački zamah. Kao vojnik se obreo na italijanskom frontu 1918. godine. Iz rata se vratio sa malarijom i bolesnim plućima. Uprkos tome, kratko je boravio u Beogradu i nastojao je da učestvuje u tadašnjem književnom životu. Prilike su bile takve da je morao da se vrati u Čenej. Posle odsluženja vojnog roka i još dva učešća u ratu, uspeo je da završi Višu pedagošku školu u Zagrebu i da u septembru 1923. godine dobije posao nastavnika u Kovinu. Samo šest meseci kasnije, zbog lošeg zdravlja i obolelih pluća preminuo je u svom rodnom gradu, četiri meseca pre nego što je napunio 24. godinu.

Marija Radić

Književno veče posvećeno Dušanu Vasiljevu

Knjiga Čovek peva posle rata biće predstavljena na književnoj večeri 17. aprila u 19.00 časova u knjižari Vulkan (Sremska br. 2). O knjizi će govoriti prof. dr Jovan Delić i prof. dr Predrag Petrović. Veče će moderirati Marija Radić.

Dušan Vasiljev
foto: Kulturni osvrt