Uspavajte se gde ste zatečeni
Po svetu dobri, gorki, zaneseni,
Vi ruke po travi, vi usta u seni,
Vi zakrvavljeni i vi zaljubljeni
Zarastite u plav san kameni
Vi živi, vi sutra ubijeni,
Vi crne vode u beličastoj peni
I mostovi nad prazno izvijeni,
Zaustavi se biljko i ne veni:
Uspavajte se, ko kamen, nevini,
Uspavajte se tužni, umoreni.
Poslednja ptico: mom liku se okreni
Izgovori tiho ovo ime
I onda se u vazduhu skameni.
*Pesma Kamena uspavanka deo je istoimene izbirke (Prosveta, 1963).
~
Biografija
Stevan Raičković rođen je 5. jula 1928. godine u Neresnici, u istočnoj Srbiji. Posle završene gimnazije studirao je na Filozofskom fakultetu u Beogradu – Grupu za jugoslovenske jezike i književnost.
Prve pesme je počeo da objavljuje kao gimnazijalac, a ubrzo zatim, kao deventaestogodišnjak, objavljivao je poeziju u nekim od najznačajnijih časopisa toga doba. Počeo je da piše sa četrnaest godina, to je i sam zabeležio u svojim knjigama: prve stihove napisao je za vreme Drugog svetskog rata, 1942. godine, u okupiranom Kruševcu. Umesto na pisaćem stolu, te stihove je napisao u krilu – kao oslonac za hartije poslužila je knjiga Izabranih pesama Dušana Vasiljeva, koju je 1932. godine objavila Srpska književna zadruga.
Prvu knjigu pesama – Detinjstvo – Stevan Raičković objavio je 1950. godine – imao je dvadeset dve godine. Posle dve godine objavio je drugu knjigu – Pesma tišine – koja je bila zapažena u književnim krugovima.
Od 1945. godine Stevan Raičković bio je saradnik literarne redakcije Radio Beograda, i to na poziv pesnika Dušana Kostića. Na tom mestu proveo je celu deceniju. Od 1959. do 1980. godine radio je kao urednik u izdavačkoj kući Prosveta. Priredio je knjige pesama nekih od najznačajnijih ruskih pesnika – Ane Ahmatove, Marine Cvetajeve, Josifa Brodskog, Borisa Basternaka. Priredio je i knjige moderne ruske poezije – Sedam ruskih pesama i Slovenske rime (antologija). Preveo je Šekspirove sonete i Deset ljubavnih soneta Frančeska Petrarke.
Stevan Raičković je objavio više od dvadeset knjiga pesama, od kojih su najpoznatije Pesma tišine, Balada o predvečerju, Kasno leto, Tisa, Kamena uspavanka, Stihovi, Prolazi rekom lađa, Varka, Zapisi. Objavio je i sedam knjiga za decu: Veliko dvorište, Družina pod suncem, Gurije, Krajcara i druge pesme, Vetrenjača, Male bajke, Slike i prilike. Tokom pola veka književnog stvaralaštva objavljivao je poetske i prozne zapise, prozu, esejističke, memoarske tekstove.
Godine 1983. objavljena je Sabrana poezija Stevana Raičkovića, u šest knjiga, u izdanju Beogradskog izdavačkog grafičkog zavoda i Prosvete. Sabrana dela Stevana Raičkovića objavljena su 1988. godine, u deset tomova, u izdanju Zavoda za udžbenike i nastavna sredstva, Beogradskog izdavačkog grafičkog zavoda i Srpske književne zadruge. Deceniju kasnije, svetlost dana ugledala su i desetotomna Sabrana dela u izdanju BIGZ-a, SKZ-a i Zavoda za udžbenike i nastavna sredstva.
Stevan Raičković je izabran za dopisnog člana Srpske akademije nauka i umetnosti izabran 1972. godine, a za redovnog člana 1981. godine.
Dobitnik je značajnih nagrada i priznanja. Neke od njih su: Zmajeva nagrada, Njegoševa nagrada, Vukova nagrada, Dučićeva nagrada. Dobio je i nagrade: Desanka Maksimović, Rade Drainac, Vasko Popa, Odzivi Filipu Višnjiću, Zlatni krst kneza Lazara, Meša Selimović, Biblos, Skender Kulenović. Dobio je Nagradu SKZ za životno delo i Žičku hrisovulju. Za knjigu prevoda dobio je Nagradu Miloš N. Đurić.
Stevan Raičković je preminuo 6. maja 2007. godine u Beogradu. Sahranjen je u porodičnoj grobnici na Novom groblju.
