Život, lik i delo Bete Vukanović jesu posebni po mnogo čemu, te nas nije iznenadilo to što se u istoj godini navršila godišnjica njenog rođenja i godišnjica njene smrti. Velike stvaraoce neretko prate čudesne životne okolnosti.
Beta Vukanović rođena je kao Bebet Bahmajer 1972. godine u Bambergu. Reč je o neobičnom gradu, prepoznatljivom po arhitekturi koja umnogome podseća na venecijansku. Zbog toga je grad poznat po još jednom imenu: „Mala Venecija“. Nesumnjivo je da je mesto rođenja uticalo na životni put Bete Vukanović. Pored toga, ona je rođena u imućnoj građanskoj porodici, pa su svi njeni talenti bili i prepoznati i podržani: slikala je, svirala je klavir, igrala je balet. Imala je i priliku da vrlo rano ode u Minhen, koji je krajem XIX i početkom XX veka predstavljao evropsko središte umetničkih zbivanja. Posebno je bio važan zbog toga što su svi ondašnji umetnički pokreti bili zasnovani na negovanju i podsticanju umetničke slobode, a uz to i na negovanju tradicije. Kako se pokazalo u istoriji umetnosti – to je oduvek bio jedini siguran put do autentičnosti. Beta je u Minhenu boravila skoro dve decenije, odnosno osamnaest godina. Pohađala je umetničko-zanatsku školu, zatim se obrazovala u ateljeima Karla Mara i Ludviga Heteriha, u ateljeu Antona Žbea, kao i na pariskoj akademiji „Delekliz“.
Atelje Antona Žbea jeste značajan i u širem kontekstu Betinog života, jer se u njemu dogodio sudbinski susret sa Ristom Vukanovićem, njenim budućim suprugom i odanim životnim saputnikom. Rista je otišao u Minhen posle kraćeg boravka u Petrogradu, u kojem je nastavio da sa obrazovanjem nakon što je svršio beogradsko školovanje, ali kako mu ruski klimatski uslovi nisu odgovarali, odlučio je da se zaputi u bavarski grad, ni ne sluteći da će tu sresti ženu svoga života. Susret sa njim Beti je, između ostalog, doneo susret sa Beogradom. Govoreći o tome, kazala je: „U Minhenu sam upoznala mnogo mladih Srba koji su se tamo školovali. Od njih sam saznala da je Beograd mali, da se nalazi na periferiji Evrope i da od turskog grada postaje evropska varoš. Da ću u njemu provesti svoj vek, nisam ni u snu slutila. No jednog dana zaljubih se u jednog dugačkog Hercegovca, udadoh se za njega i umesto na svadbeno putovanje, krenusmo preko Pešte, Subotice i Novog Sada za Srbiju“.
Godine 1898. Beta je došla u našu prestonicu i time je otpočela umetnička renesansa u okviru ženskog slikarstva. Ona i Rista su 1900. godine otkupili Srpsku crtačku i slikarsku školu Kirila Kutlika, i tako su sprečili njeno zatvaranje. U prostorijama te škole, koja se nalazila na adresi Kapetan Mišina broj 13, bili su ateljei, terasa, kao i prostor za slikanje u prirodi. Zapravo, Beta je prva kod nas uvela slikanje u prirodi tako što je svoje učenice vodila na različite beogradske lokacije. Očito je da je ona bila žena vizinonar, žena raskošnog duha i talenta. Ostala je u Beogradu do smrti, 1972. godine. Njen atelje nalazio se u zgradi Zadužbine Ilije Kolarca.
Beograd pamti Betu Vukanović. Beograd ne bio bio isti da u njemu nije i ona živela, radila i stvarala. Beograd je se i danas seća na najlepši mogući način: u Narodnom muzeju je do juče bila postavljena izložba „Lučonoša jedne epohe. Beta Vukanović (1872 – 1972) “, a u Konaku kneginje Ljubice imali smo priliku da vidimo izložbu „Beta Vukanović. Кlasik moderne“. Ove izložbe obeležile su kraj prethodne i početak tekuće godine. Prva je delo Petra Petrovića, druga je delo Isidore Savić.
Ukoliko niste imali priliku da posetite neku od njih, prenosimo vam delić umetničkog sveta Bete Vukanović. Kao što ćete zapaziti, na njenim slikama zastupljeni su cvetni motivi, mrtva priroda, portreti i enterijeri.
